Centra kosztowe, a ściślej mówiąc – centra kosztów i przychodów – są to definiowalne przez użytkownika kartoteki. Odzwierciedlają one obiekty, wokół których koncentrują się przychody i koszty. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności mogą to być:
- zlecenia usługowe i produkcyjne
- fazy produkcyjne
- wyroby lub ich grupy
- projekty
- budowy
- wydziały – oddziały
- samochody itd.
Kartoteki te mogą stanowić rozwinięcie analityczne kont kosztowych (zespół 4 lub 5) oraz kont przychodowych (zespół 7). Rozwinięcie takie pozwala na szczegółową analizę kosztów i przychodów.
Wskazywanie konkretnej pozycji kosztowej może się odbywać już na etapie tworzenia dokumentu źródłowego np. R/W, P/W, faktury sprzedaży, faktury zakupu.
Przykład 1: wydając surowiec z magazynu na produkcję wskazujemy na dokumencie RW wyrób z listy wyrobów.
Przykład 2: Rejestrując fakturę zakupu paliwa wskazujemy samochód z kartoteki centrów kosztowych.
System schematów księgowych automatyzuje przeniesienie tej informacji na odpowiednie konta kosztów lub przychodów.
Centrów kosztowych można również używać abstrahując od księgi handlowej.
Pozwala to m.in. kontrolować zużycie materiałów w odniesieniu do wyrobów lub usługi.
W module Gospodarka magazynowa znajduje się raport Przychody i rozchody na centra kosztowe. Z raportu tego poznamy np. ilościowo wartościowe zużycie materiałów oraz ilość wyprodukowanych wyrobów we wskazanym okresie.
Aby można było wskazać centrum kosztowe podczas wydania materiałów należy w definicji właściwego dokumentu R/W zaznaczyć Pytaj o centrum kosztowe. Szczegóły znajdziesz w rozdziale Definicje dokumentów. Opcja ta jest również dostępna w definicji dokumentów P/W, MM, faktury sprzedaży.
Definiując rodzaj centrum kosztowego nadajemy mu symbol i nazwę np. SM – Samochody. Niektóre symbole są zarezerwowane dla pewnych nazwijmy to fabrycznych kartotek np. K dla kartoteki kontrahentów, W dla wyrobów itd.